Từ xa xưa gỗ Gõ đỏ đã trở thành loại gỗ mà người dân Việt Nam ưa chuộng nhất, đặc biệt là những người thích sử dụng đồ gỗ. Vậy gỗ Gõ đỏ có tốt không mà nó lại được nhiều người yêu thích đến như vậy? Nếu bạn là chuyên gia về đồ gỗ thì bạn có thể dừng lại tại đây vì nội dung bên dưới sẽ nhàm chán đối với bạn. Trong khuôn khổ bài viết này Nội Thất Gỗ sẽ cung cấp cho bạn những thông tin tương đối đầy đủ về những đặc điểm nổi bật mang lại giá trị cho loại gỗ Gõ đỏ và các loại nội thất gỗ Gõ đỏ hiện có trên thị trường. Chúng ta hãy bắt đầu từ tên gọi của nó nhé!
Gõ đỏ và các tên gọi khác
Ở Việt Nam, Gõ đỏ là tên gọi thông dụng nhất và được đại đa số người gọi nó. Tuy nhiên, ở miền Nam Gõ đỏ còn có tên gọi khác là gỗ Bên. Khu vực miền Bắc thì gọi là Hổ bì. Ngoài ra nó còn có một cái tên hoàn toàn khác nữa, đó là Cà te hay Cate.
Trên thế giới, Gõ đỏ có tên khoa học là Afzelia xylocarpa.
Trên thế giới, Gõ đỏ có tên khoa học là Afzelia xylocarpa.
Cây Gõ đỏ
 |
| Cây Gõ đỏ |
Cây Gõ đỏ là cây thuộc họ đậu, phân bố nhiều ở các nước Việt Nam, Lào, Campuchia, Myanmar, Thái Lan và một số nước khác. Tại Việt Nam nó được trồng khá nhiều từ Bắc vào Nam trên các sườn dốc, đồi cao.
Gõ đỏ là cây thân gỗ lớn. Cây sinh trưởng chậm, ưa sáng, phân bố rộng rãi trong các cánh rừng xanh quanh năm hoặc nửa rụng lá ở độ cao khoảng từ 500m trở lên. Cây thường mọc trên đất bằng hoặc sườn núi, sườn đồi thoát nước, có tầng đất sâu, thành phần cơ giới của đất trung bình. Cây trưởng thành có độ tuổi từ 15 năm trở lên với chiều cao từ 30 - 40 m, đường kính của thân cây từ 0,8 - 1 m. Cây rụng lá thành từng đợt với số lượng nhiều.
Cây thân thẳng, vỏ sần sùi màu xám trắng. Trên vỏ có nhiều lỗ màu nâu. Cây phân nhánh thấp, tán rộng, cành thưa. Các cành non có vỏ nhẵn. Lá cây thuộc loại lá kép lông chim chẵn, phiến lá chét hình trái xoan nhẵn cả hai mặt. Lá dài từ 5 - 6 cm, đầu lá khá nhọn, gốc lá tù hoặc có hình gần tròn. Lá có màu xanh đậm. Gõ đỏ có các cụm hoa hình chùy, mọc ở đỉnh cành hay ngọn cây. Hoa lưỡng tính, có chiều dài từ 5 - 15 cm. Tràng hoa màu trắng hồng hoặc hồng, có chiều dài từ 5 - 12 mm, mặt trong có lông. Hoa có 1 cánh hình tròn và có móng dài. Cây thường ra hoa vào khoảng tháng 3, tháng 4, tạo quả vào mùa thu, quả chín vào khoảng tháng 10 - 11.
Quả của cây Gõ đỏ hình quả đậu, dài từ 15 - 20 cm, vỏ dày. Vỏ quả khi chín sẽ hóa gỗ màu nâu thẫm hoặc gần như đen và chứa từ 5 - 8 hạt bên trong. Hạt Gõ đỏ hình trứng, vỏ hạt cứng màu nâu thẫm hoặc gần như đen, ở gốc có áo hạt cứng màu cam. Hạt Gõ đỏ có khả năng tái sinh rất mạnh.
Cây Gõ đỏ có thân cao, tán rộng, lá cây xanh quanh năm nên ngày nay người ta thường trồng để làm cây che bóng mát và tạo cảnh quan đẹp cho sân vườn, công viên hay khu đô thị... hoặc chống xói mòn đất. Ngoài ra, cây còn góp phần làm cho môi trường thêm trong lành hơn vì nó có khả năng hấp thụ các loại khí thải độc hại và tạo ra oxy cung cấp cho môi trường sống của chúng ta. Hơn thế nữa, nó có giá trị kinh tế rất cao vì gỗ của nó rất đẹp, chịu được mưa nắng và dễ chế tác thành những món đồ nội thất rất đẹp và có giá trị thẩm mỹ cao.
Gõ đỏ là cây thân gỗ lớn. Cây sinh trưởng chậm, ưa sáng, phân bố rộng rãi trong các cánh rừng xanh quanh năm hoặc nửa rụng lá ở độ cao khoảng từ 500m trở lên. Cây thường mọc trên đất bằng hoặc sườn núi, sườn đồi thoát nước, có tầng đất sâu, thành phần cơ giới của đất trung bình. Cây trưởng thành có độ tuổi từ 15 năm trở lên với chiều cao từ 30 - 40 m, đường kính của thân cây từ 0,8 - 1 m. Cây rụng lá thành từng đợt với số lượng nhiều.
 |
| Lá và hoa của cây Gõ đỏ |
Cây thân thẳng, vỏ sần sùi màu xám trắng. Trên vỏ có nhiều lỗ màu nâu. Cây phân nhánh thấp, tán rộng, cành thưa. Các cành non có vỏ nhẵn. Lá cây thuộc loại lá kép lông chim chẵn, phiến lá chét hình trái xoan nhẵn cả hai mặt. Lá dài từ 5 - 6 cm, đầu lá khá nhọn, gốc lá tù hoặc có hình gần tròn. Lá có màu xanh đậm. Gõ đỏ có các cụm hoa hình chùy, mọc ở đỉnh cành hay ngọn cây. Hoa lưỡng tính, có chiều dài từ 5 - 15 cm. Tràng hoa màu trắng hồng hoặc hồng, có chiều dài từ 5 - 12 mm, mặt trong có lông. Hoa có 1 cánh hình tròn và có móng dài. Cây thường ra hoa vào khoảng tháng 3, tháng 4, tạo quả vào mùa thu, quả chín vào khoảng tháng 10 - 11.
 |
| Quả và hạt cây Gõ đỏ |
Cây Gõ đỏ có thân cao, tán rộng, lá cây xanh quanh năm nên ngày nay người ta thường trồng để làm cây che bóng mát và tạo cảnh quan đẹp cho sân vườn, công viên hay khu đô thị... hoặc chống xói mòn đất. Ngoài ra, cây còn góp phần làm cho môi trường thêm trong lành hơn vì nó có khả năng hấp thụ các loại khí thải độc hại và tạo ra oxy cung cấp cho môi trường sống của chúng ta. Hơn thế nữa, nó có giá trị kinh tế rất cao vì gỗ của nó rất đẹp, chịu được mưa nắng và dễ chế tác thành những món đồ nội thất rất đẹp và có giá trị thẩm mỹ cao.
Gỗ Gõ đỏ và cách nhận biết gỗ Gõ đỏ
 |
| Gõ Gõ đỏ |
Gỗ Gõ đỏ có dác dày từ 4 -5 cm và có màu từ trắng xám đến vàng, lõi có màu từ cam đến đỏ đậm và nổi rõ các vân gỗ màu đen rất đẹp giống như da hổ nên có nơi gọi Gõ đỏ là Hổ bì (da hổ). Gỗ Gõ đỏ có trọng lượng rất nặng, thớ gỗ mịn, bền và rất cứng. Đặc biệt, gỗ Gõ đỏ chịu được ánh nắng trực tiếp cực tốt, độ chịu ẩm cũng khá cao, không bị co ngót, cong vênh, không bị mối mọt. Càng sử dụng bề mặt gỗ càng sáng bóng và các vân gỗ sẽ càng hiện rõ rất nổi bật.
Ngoài ra, gỗ Gõ đỏ thường có các nu (hay còn gọi là bướu) trên thân cây và tại đây mặt gỗ sẽ có các vân xoáy trông rất đẹp. Nu gỗ được hình thành khi thân cây bị thương tật vì những lý do như: bị chặt, bị sét đánh, bị sâu bệnh gây hại,... làm cho thân cây bị trầy xước, nứt nẻ. Khi đó cây sẽ dồn chất dinh dưỡng để nuôi phần thương tật đó, làm cho các vết thương tật phát triển không đồng đều. Quá trình này thường kéo dài trong nhiều năm và vì thế hình thành nên các vân gỗ rất đẹp mắt và có tính thẩm mỹ rất cao. Chính vì thế mà gỗ Nu Gõ có giá trị còn cao hơn cả gỗ Gõ thông thường.
Ngoài ra, gỗ Gõ đỏ thường có các nu (hay còn gọi là bướu) trên thân cây và tại đây mặt gỗ sẽ có các vân xoáy trông rất đẹp. Nu gỗ được hình thành khi thân cây bị thương tật vì những lý do như: bị chặt, bị sét đánh, bị sâu bệnh gây hại,... làm cho thân cây bị trầy xước, nứt nẻ. Khi đó cây sẽ dồn chất dinh dưỡng để nuôi phần thương tật đó, làm cho các vết thương tật phát triển không đồng đều. Quá trình này thường kéo dài trong nhiều năm và vì thế hình thành nên các vân gỗ rất đẹp mắt và có tính thẩm mỹ rất cao. Chính vì thế mà gỗ Nu Gõ có giá trị còn cao hơn cả gỗ Gõ thông thường.
 |
| Nu Gõ đỏ |
Vậy gỗ Gõ đỏ có tốt không?
Với những đặc tính tuyệt vời đã kể ra ở bên trên thì rõ ràng gỗ Gõ đỏ là một loại gỗ tốt, bền, chịu được điều kiện khắc nghiệt. Và cũng chính vì thế mà gỗ Gõ đỏ rất được ưa chuộng và có giá trị rất cao. Gỗ Gõ đỏ thường được sử dụng để tạo ra các sản phẩm nội thất đẹp và có giá trị cao như salon (sa lông) phòng khách, tủ quần áo, giường ngủ, bàn ghế,...
Và gỗ Gõ đỏ được xếp vào gỗ nhóm 1 cùng với 40 loại gỗ quý hiếm khác. Vì tính chất bền đẹp, quý hiếm và có giá trị kinh tế rất cao nên cây Gõ đỏ thường bị khai thác rất nhiều trong khi thời gian sinh trưởng của nó thì rất chậm. Chính vì thế, gỗ Gõ đỏ đã khan hiếm lại ngày càng trở nên khan hiếm hơn. Hiện nay không chỉ ở Việt Nam mà cả trên thế giới cây Gõ đỏ là loại cây cần phải được bảo tồn và được liệt kê trong sách đỏ IUCN.
Cách nhận biết gỗ Gõ đỏ
Để phân biệt gỗ Gõ đỏ với các loại gỗ khác, bạn nên dựa vào đặc tính của gỗ. Cụ thể như sau:
- Kiểu vân của gỗ: Đây là đặc điểm dễ nhận dạng nhất vì gỗ Gõ đỏ có kiểu dáng vân rất đặc biệt với đường vân lớn, vân màu vàng và vân màu đỏ đan xen với nhau khá đều tạo cho bạn cảm giác như là sự hài hòa giữa âm và dương trong phong thủy.
- Trọng lượng của gỗ: Gỗ Gõ đỏ có trọng lượng riêng khá cao nên khi bạn cầm một miếng gỗ Gõ bạn sẽ thấy nó rất nặng và cảm giác rất chắc tay. Ngoài ra, khi bạn sờ vào bề mặt gỗ bạn sẽ thấy mặt gỗ rất láng và mịn.
Gỗ Gõ có mấy loại trên thị trường hiện nay
Mặc dù cây Gõ đỏ được phân bố ở nhiều nước Đông Nam Á như Việt Nam, Lào, Campuchia, Thái Lan và Myanmar. Nhưng thực tế trên thị trường Việt Nam hiện nay gỗ Gõ đỏ chỉ có 3 loại dựa vào nguồn gốc xuất xứ của gỗ, đó là Gõ đỏ Lào, Gõ đỏ Nam Phi và Gõ đỏ Việt Nam. Mỗi loại có một vẻ đẹp và chất lượng riêng của nó và đương nhiên giá trị của nó cũng khác nhau tương tự. Vậy làm thế nào để phân biệt được 3 loại gỗ này? Dưới đây là những đặc điểm phân biệt mà Nội Thất Gỗ đã sưu tầm được từ nguồn internet:
Gỗ Gõ đỏ Lào thường là cây mọc trong rừng nguyên sinh với kiều kiện thổ nhưỡng khá tốt, tuổi đời của cây khi khai thác là khá cao nên đường kính gỗ lớn. Gỗ có vân đều và rất đẹp, vân gỗ có màu đỏ đậm, đặc biệt là gỗ rất nặng nên giá trị của gỗ Gõ đỏ Lào khá cao. Và giá gỗ nhập khẩu về Việt Nam khá đắt.
Gỗ Gõ đỏ Lào
 |
| Gõ đỏ Lào |
Gỗ Gõ đỏ Nam Phi
 |
| Gõ đỏ Nam Phi |
Gõ đỏ Nam Phi thường được trồng thành rừng, tuổi đời của cây khi khai thác thường ngắn nên đường kính gỗ thường nhỏ hơn so với gỗ nhập khẩu từ Lào. Do tuổi đời của cây còn thấp nên gỗ có màu nhạt hơn so với gỗ Lào và trọng lượng gỗ cũng nhẹ hơn. Chính vì thế gỗ Nam Phi có giá trị thấp hơn gỗ Lào.
Gỗ Gõ đỏ Việt Nam
Trước đây, gỗ Gõ đỏ Việt Nam được đánh giá rất cao vì cây gỗ lớn, lâu năm, vân gỗ rất đẹp và trọng lượng gỗ khá nặng. Chất lượng gỗ được đánh giá là tương đương với gỗ nhập khẩu từ Lào. Hiện nay chúng ta không còn thấy gỗ Gõ đỏ Việt Nam ngoài thị trường nữa vì loại gỗ này đang được chính phủ nước ta bảo tồn và quản lý rất chặt chẽ. Vì thế, trên thị trường hiện nay chỉ còn lại gỗ nhập khẩu từ Lào và Nam Phi mà thôi.
Các loại nội thất gỗ Gõ đỏ
Chính vì những đặc tính tuyệt vời như đã viết ở trên, đặc biệt là tính thẩm mỹ của bề mặt gỗ mà Gõ đỏ đã tạo nên những sản phẩm nội thất rất đẹp, bền, có thể sử dụng hàng chục năm mà không bị hư hỏng gì. Những sản phẩm nổi bật có thể kể tên như sau:
